Trong xã hội hiện đại, xu hướng nhiều người trẻ lựa chọn kết hôn muộn, sinh con muộn, thậm chí chỉ sinh một con hoặc không sinh con. Nguyên nhân xuất phát từ nhiều yếu tố, như mong muốn tập trung thời gian và sức lực cho học tập, sự nghiệp; áp lực tài chính khi chi phí nhà ở, nuôi dạy và giáo dục con cái ngày càng cao; tâm lý muốn tận hưởng tự do cá nhân lâu hơn; hay những lo ngại về trách nhiệm, áp lực và rủi ro trong đời sống hôn nhân, nuôi dạy trẻ.
Theo ước tính của các chuyên gia về dân số, tốc độ tăng dân số của Việt Nam đang giảm, bình quân giai đoạn 2017 – 2020 là tăng 1,07%. Tuy nhiên, do mức sinh có xu hướng giảm nhẹ nên tốc độ tăng dân số giảm dần trong những năm gần đây (tốc độ tăng dân số trung bình năm 2022 là 0,98%, năm 2023 là 0,84%) và dự báo tiếp tục giảm trong những năm tiếp theo, theo dự báo dân số Việt Nam 2019 – 2069 của Tổng cục Thống kê.
